Μίνος Μάτσας

Ο Μίνως Μάτσας είδε το φώς της ζωής στην Πρέβεζα το 1903. ΄Ηταν το τέταρτο και τελευταίο παιδί του Σαμουήλ Μάτσα και της Σταμούλας οικογένειας Ρωμανιωτών Εβραίων που φέρονται εγκατεστημένοι στην Πρέβεζα, τουλάχιστον από τις αρχές του 18ου αιώνα...

---

...Τελείωσε τις γυμνασιακές του σπουδές μεταξύ Ιωαννίνων και Πρέβεζας το 1921. Από πολύ μικρός έλεγε ότι ήθελε να γίνει γιατρός. Έτσι το 1922 γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών.Λίγος χρόνος όμως χρειάστηκε για να διαπιστώσει ότι δεν άντεχε το μάθημα ανατομίας κι΄ έτσι μεταγράφεται στην Νομική Σχολή, ενώ παράλληλα αρχίζει να εργάζεται στην Αγροτική Τράπεζα για να καλύπτει τα έξοδα του.

Με τη στολή της Φιλαρμονικής της Πρέβεζας.

Το 1926 στρατεύεται και υπηρετεί μέχρι το 1928 στη στρατιωτική μπάντα λόγω των μουσικών γνώσεων του που είχε αποκτήσει ως μαθητής στη Φιλαρμονική της Πρέβεζας (έπαιζε κλαρίνο).

Από το 1927 αρχίζει να γράφει στίχους. Τα πρώτα του τραγούδια μελοποιούνται από τους κορυφαίους της εποχής Νίκο Χατζηαποστόλου και Παναγιώτη Τούντα και ηχογραφούνται πριν ακόμα έχει οποιαδήποτε επαγγελματική σχέση με τη δισκογραφία. 


To 1930 οι πρωτοπόροι της δισκογραφίας στην Ελλάδα «Αμπραβανέλ και Μπενβενίστε» από τη Θεσσαλονίκη έρχονται στην Αθήνα και ιδρύουν την εταιρεία «ΑΤΤΙΚΗ ΑΓΟΡΑ».Ασχολούνται με γενικό εμπόριο υαλικών και με τους δίσκους.Για την συγκεκριμένη δουλειά των δίσκων προσλαμβάνουν τον Μίνω Μάτσα ο οποίος γνωρίζει μουσική, γράφει στίχους ήδη έχει κυκλοφορήσει τους πρώτους του δίσκους και είναι και πτυχιούχος της Νομικής.

Την εποχή εκείνη ο μοναδικός βασικός ανταγωνιστής τους στην δισκογραφία ήταν κάποιος ονόματι Κισσόπουλος ο οποίος αντιπροσώπευε στην Ελλάδα την HIS MASTER VOICE.

Το 1932 ο Κισσόπουλος απογοητευμένος απο τις συνεχείς αποτυχίες του αποφασίζει να πουλήσει την εταιρία του και καλεί τον Μίνω Μάτσα και του προσφέρει την Ηis Master Voice. Ο επιτυχημένος ήδη παράγοντας της δισκογραφίας, ο οποίος είχε ήδη ανακαλύψει τον Μάρκο Βαμβακάρη διστάζει να εγκαταλείψει τους συνεργάτες του και αρνείται την συνεργασία του Κισσόπουλου ενώ εκείνοι σε αντάλλαγμα του προσφέρουν ποσοστά επί των πωλήσεων και του υπόσχονται να τον κάνουν και συνεταίρο στην εταιρία Parlophone.


Η πολύχρονη ερευνά μου για την συγγραφή του βιβλίου «Ο Αινιγματικός κος Μίνως» έφεραν στην επιφάνεια πολλά σημαντικά στοιχεία γύρω από τη ζωή και το έργο του Μίνου Μάτσα του ταλαντούχου αυτού νέου από τις πολυπολιτισμικές πόλεις της Πρέβεζας και των Ιωαννίνων που στις αρχές της δεκαετίας του ’30 κατόρθωσε να βρεθεί στην κορυφή της δισκογραφίας των Ελλήνων.


Έτσι ο Μίνως Μάτσας ως υπεύθυνος για την λειτουργία των εταιρειών Odeon και Parlophone πήρε τις σοβαρότερες αποφάσεις επιλογής προσώπων και ρεπερτορίου που σημάδεψαν την μουσική εξέλιξη στην Ελλάδα και δημιούργησαν αυτό που σήμερα ονομάζουμε Πολιτιστική μουσική κληρονομιά μας: Μάρκος Bαμβακάρης, Βασίλης Τσιτσάνης, Γιάννης Παπαιωάννου, Απόστολος Καλδάρας, Απόστολος Χατζηχρήστος, Γιώργος Κάβουρας, Κώστας Ρούκουνας, Τάκης Μπίνης, Μαίρη Λίντα, Ρόζα Εσκενάζη, Πάνος Γαβαλάς, Βαγγέλης Περπινιάδης, Αλέκος Κιτσάκης, Κώστας Μουντάκης, Νίκος Ξυλούρης, Στράτος Διονυσίου,Φώτης Πολυμέρης, Γεωργία Μηττάκη, Κούλα Νικολαίδου, Στράτος Παγιουμτζής, Δημήτρης Περδικόπουλος, Πρόδρομος Τσαουσάκης είναι μόνο μερικά από τα κύρια πρόσωπα μέσα στον απέραντο κατάλογο αυτών που ανακαλύφθηκαν και προωθήθηκαν με επιλογές του Μίνου Μάτσα. Ταυτόχρονα έφερε κοντά του σε μόνιμη συνεργασία τα σπουδαία πρόσωπα από την προηγουμένη «παρέα» των μικρασιατών δημιουργών με κορυφαίους τον Σπύρο Περιστέρη και τον Κώστα Σκαρβέλη.

Με ευαίσθητες κεραίες αντίληψης των γεγονότων της εποχής εκείνης πολύ, γρήγορα και έγκαιρα συνειδητοποίησε τις κοινωνικές διαφοροποιήσεις που θα επιδρούσαν αναγκαία και στο τραγούδι δείχνοντας με τις επιλογές του τους νέους δρόμους κάθε φορά.

Παρά τη σημαντική του συμβολή και τις καθοριστικές παρεμβάσεις του, ουσιαστικά παρέμεινε στο περιθώριο, όπου με ιδιαίτερη ταπεινότητα δημιουργούσε και αποφάσιζε για το καλό των συνεργατών του και του τραγουδιού.

Παρά το γεγονός ότι υπήρξε ο πολυγραφότερος στιχουργός του ελληνικού τραγουδιού για τριάντα ολόκληρα χρόνια, ελάχιστος αριθμός δίσκων φέρει το όνομά του στην ετικέτα, ενώ με εννέα διαφορετικά ψευδώνυμα απέκρυψε το μέγεθός του έργου του, οικοδομώντας έτσι το πρότυπο του «αινιγματικού» δημιουργού. Πολλές κλασσικές επιτυχίες κρύβονταν για δεκαετίες κάτω από τα ψευδώνυμα αυτά όπως το περίφημο «Μινόρε της αυγής» ο «Αντώνης ο Βαρκάρης ο Σερέτης » και τόσα άλλα.

Αυτό ήταν ακόμα μια δυσκολία προσέγγισης του έργου του. Κι ακόμα δυσκολότερο ήταν να διαμορφωθεί μια εικόνα για ένα πρόσωπο που δεν είχε δώσει ποτέ ούτε μια συνέντευξη καταγεγραμμένη σε οποιοδήποτε έντυπο, ούτε είχε φωτογραφηθεί με κάποιο από τα διάσημα δημιουργήματά του.

Ευτυχώς στην πορεία αυτού του εγχειρήματος, βρέθηκαν μερικοί επιζώντες από τους παλιούς του συνεργάτες που με τις μαρτυρίες τους έδωσαν αρκετά στοιχεία γι’ αυτή την πολύμορφη προσωπικότητα, που θα μπορούσε να μπεί πρώτος στον «αγιολόγιο» των ιερών προσώπων του ελληνικού τραγουδιού.

O Mίνως Μάτσας πέθανε σε ηλικία 67 ετών τον Σεπτέμβριο του 1970.

---