Η ΓΕΝΝΑΙΑ ΗΠΕΙΡΩΤΙΣΣΑ "ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΑ" ΚΩΣΤΑ ΚΙΤΣΑΙΝΑ ΠΟΥ ΠΟΛΕΜΗΣΕ ΣΤΟΥΣ ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΥΣ ΠΟΛΕΜΟΥΣ21/4/2024 Η Κωστα-Κίτσαινα (Μαρία Κιτσοπούλου) είναι μια λαμπρή, ανιδιοτελής και σεμνή ηρωίδα της Ηπείρου... ...
Έδρασε ως οπλαρχηγός εθελοντικού σώματος του χωριού Γεωργάνοι Λάκκας Σουλίου Ιωαννίνων, στη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων. Καταγόταν από το χωριό Δερβίζιανα και το οικογενειακό της επώνυμο ήταν Ναστούλη. Το 1913 υπολογίζεται ότι είχε ηλικία, ανάμεσα σε 45 έως 48 ετών. Ήταν μια μάλλον ψηλή και εύρωστη γυναίκα, ζωσμένη με φυσεκλίκια. Κορμοστασιά ευζωνική θα έλεγε όποιος την συναντούσε για πρώτη φορά. Είχε μαζί της και ένα σπαθί καθώς και ένα τυφέκιο Μάουζερ, που ήταν λάφυρα από μάχη με Τούρκους. Φωνή μάλλον βραχνή και πρόσωπο σκληρό. Μόνο τα φορέματα και τα μαλλιά της πρόδιδαν ότι είναι γυναίκα. Η ηρωική της ιστορία άρχισε το 1897, όταν σε εκείνο τον ατυχή πόλεμο για τα ελληνικά όπλα, ο σύζυγός της πήρε όπλο και πολέμησε κατά των Τούρκων, αλλά προδόθηκε από κάποιον Οθωμανό, συνελήφθη σε ενέδρα που του έστησαν και τον θανάτωσαν επί τόπου. Η Κωστα-κίτσαινα, ορκίσθηκε να εκδικηθεί το θάνατο του αγαπημένου συζύγου της. Χωρίς να καθυστερήσει άρχισε να εκδηλώνει το μίσος της κατά των Τούρκων. Η ευκαιρία της δόθηκε όταν έφτασε στο χωριό Γεωργάνοι ένα απόσπασμα για να πλιατσικολογήσει το χωριό και να κλέψει άλογα. Η πονεμένη χήρα ζητούσε αφορμή. Έτσι άρπαξε το περίστροφο του συζύγου και επιτέθηκε εναντίον μιας ομάδας 15 Τούρκων πλιατσικολόγων. Σκότωσε τον ένα και έτρεψε σε φυγή τους άλλους. Έκτοτε η Κωστα-κίτσαινα έγινε ο οιονεί αρχηγός του χωριού, ουσιαστικά λειτουργώντας ως κράτος εν κράτει. Λίγο αργότερα τσάκισε στο ξύλο Τούρκους ανακριτικούς υπαλλήλους που πήγαν στο χωριό της για ανάκριση. Η οργή της οφείλονταν στο ότι οι ανακριτικοί υπάλληλοι προηγουμένως είχαν δείρει το μουχτάρη του χωριού (κοινοτικός πάρεδρος) Δημήτριο Νάτση. Οι Οθωμανοί είδαν ότι τα πράγματα εκτραχύνονταν και έστειλαν στο χωριό δύναμη να την συλλάβει. Εκείνη όμως κατόρθωσε να εξαφανιστεί, αλλά δεν παρέλειψε να εμφανιστεί έγκαιρα στον Χαϊρίν Μπέη στα Ιωάννινα και να τον πείσει για το δίκιο της σχετικά με την αδικοπραγία των ανακριτικών υπαλλήλων. Αλλά δεν σταμάτησε… Αργότερα τραυμάτισε δικαστικό κλητήρα που πήρε στο χωριό να κατάσχει την περιουσία του συγγενούς της Σπύρου Κίτση. Και φυσικά συνέχισε να δρα, υπερασπιζόμενη του συγχωριανούς της από τις αδικίες των Τούρκων. Πρωτοστάτησε στις μάχες κατά τους Βαλκανικούς πολέμους. Από τον Αη Λιά στις Σβάρες και απ' εκεί στις Κουμπλιές. Βρήκε τους Κρήτες ευζώνους να μάχονται τον εχθρό. Τους φωνάζει: «Βαστάτε κι έρχομαι». Τσακίζει τα τουρκικά λεφούσια και τους κυνηγάει μέχρι το Σπαρτίτσι. Να τι έγραψε εκείνη την εποχή, ο Αθηναϊκός τύπος: «Το ηρωικό Σούλι πρωτοστατεί και πάλιν. Ήδη έδραξαν τα όπλα Σουλιώτισσες. Η Μαρία Κωστακίτσιενα από τους Γεωργάνους ετών 48 μάχεται στο Σπαρτίτσι, πολεμά ορθία και εμψυχώνει τα παλικάρια της...». Η καπετάνισσα έχει μαζί της και μια άλλη γυναίκα, την εμπιστευμένη φιλενάδα και αδερφοποιτή της Ευφροσύνη Γεωργίου Μακρέσια, συγχωριανή της. Μαζί μπαίνουν νικήτριες, τροπαιοφόρες στα ελεύθερα Γιάνεννα και παρελαύνουν. Γύρισε στο χωριό της ταπεινή και υπερήφανη συνάμα. Για τον αγώνα και τους κινδύνους προς την πατρίδα δε ζήτησε τίποτα. Της έταξαν να της δώσουν το κυλικείο της Ζωσιμαίας για να βγάζει το ψωμί της φαμίλιας της (είχε δύο παιδιά). Αρνήθηκε με τα παρακάτω λόγια: «Τι να το κάνω εγώ το μπακαλιό; Σαν θέλει το κράτος να με ξεπληρώσει, ας μου δώκει μια αγκαλιά πουρνάρια στο ριζό να κόβω κλαρί για τις γίδες...». Είναι αξιοσημείωτο πως ο εγγονός της, ακολουθώντας το παράδειγμα της γιαγιάς του, πολέμησε και σκοτώθηκε στον πόλεμο του 1940. Η λαϊκή μούσα της Λάκκας Σουλίου ύμνησε την ηρωική φιγούρα της Καπετάνισσας. Η εκπαιδευτικός Λίτσα Τσουμάνη από το Ρωμανό Λάκκας Σουλίου κατέγραψε τραγούδια για την Κωστα-Κίτσαινα από τον επίσης Ρωμανιώτη Χρήστο Ρεγγίνα, ενώ η κα Αλίκη-Φρειδερίκη Νάσση τα ενέταξε στο βιβλίο «Στοιχεία Τοπικής Ιστορίας"-Γυμνάσιο Θεσπρωτικού». Κράτα καημένο Τόσκεσι, Βαργιάδες και Κοπάνη Για να ανεβώ στον Τόμαρο, να ιδώ και το Μπιζάνι Κι αυτή την Κώστα Κίτσαινα στα δυο βουνά αγναντεύει Θέλει να πάει στην Κοσμηρά να δώσει τα φερμάνια Όλοι ντυμένα στα άρματα στα χέρια γιαταγάνια Και μπήκε στην Περίβλεπτο στην ράχ’ του Καλαμπόκα Με όλο το ασκέρι της τους κάναν όλους τρόκα Πήγε στη Βελισσάρια μάχες μεγάλες δίνει Το μπαϊράκι φύτεψε στην άκρη από τη λίμνη... Κράτα καημένο Τόσκεσι, Βαργιάδες και Κοπάνη Για να ανεβώ στον Τόμαρο Να ιδώ και το Μπιζιάνι Κι αυτήν την Κώστα Κίτσαινα Στα δυο βουνά αγναντεύει Θέλει να πάει στην Κοσμηρά Να δώσει τα φερμάνια Όλοι ντυμένοι στα άρματα Στα χέρια γιαταγάνια Και μπήκε στην Περίβλεπτο Στην ράχ’ του Καλαμπόκα Με όλο το ασκέρι της Τους κάναν όλους πρόκα Πήγε στη Βελισάρια Μάχες μεγάλες δίνει Το μπαϊράκι φύτεψε Στην άκρη από τη λίμνη. Την θεια την Κωστακίτσαινα την γράφουν και Ναστούλη ήτανε καπετάνισσα σ' όλη τη Λάκκα Σούλι. Πηγή: Κέντρο Ερευνών Λάκκας Σουλίου
0 Comments
Leave a Reply. |
ΕπικοινωνίαΤις καταγγελίες, τα παράπονα και τις απόψεις σας, μπορείτε να τα στείλετε στο email:
taneatismikrospilias24 @yahoo.gr Δημοφιλέστερα άρθρα |