Κατά τη διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα, στην περιοχή των Τζουμέρκων έγιναν δύο, λιγότερο γνωστές αλλά εξίσου σημαντικές μάχες... ...
Η μάχη της Άγναντας αναφέρεται στον κατάλογο εκείνων, στις οποίες πολέμησαν οι Γιαννάκης Ράγκος και Γώγος Μπακόλας. Νεότερος συγγραφέας ιστορεί ότι ο Τοπάλ πασάς, αφου επανακυρίευσε την Πλάκα, μετά την εκεί μάχη της 29ης Ιουλίου 1821, οπότε τραυματίσθηκε ο Μάρκος Μπότσαρης, «επιτεθείς κατά της Τσουμέρκας» έκαψε και την Άγναντα εκτός από τα άλλα χωριά, Κοσοβίστα, Ραφταναίους, Πράμαντα και μέρος των Σχορετσάνων (Καταρράκτης) αλλά δεν ομιλεί περί μάχης. Σύντομη, αλλά παραστατική περιγραφή αφιερώνει σ’ αυτή απομνημονευματογράφος. Την «ίδια εποχή», καθώς ιστορεί, μετά την μάχη της Πλάκας, όπου πιάσθηκε από τους επαναστάτες ο Πουλής, έκαναν οι εχθροί και άλλη εισβολή. Πήγαν «και είς τα χωριά Άγναντα πολλοί Τούρκοι να σκλαβώσουν και να χαλάσουν το σχέδιον των Έλλήνων», έσπευσαν όμως εκεί ο Γώγος, ο Κατσικογιάννης, ο Δράκος, οι Τζαβελαίοι και άλλοι άξιωματικοί. Οι αντίπαλοι συναντήθηκαν και «άρχισε ο πόλεμος από την αυγή ως το γιόμα πολλά πεισματώδης και γενναίος». Με ανδρεία πολέμησαν και οι Τούρκοι και οι επαναστάτες. Το αποτέλεσμα υπήρξε κατά τον συγγραφέα πολύ ευνοϊκό για τους Έλληνες. Τους «έκαμαν ένα χαλασμόν και εκεί των Τούρκων και τους διάλυσαν». Πιστεύεται οτι στη μάχη αυτή των Αγνάντων σκοτώθηκαν δυο από τους Τούρκους ηγέτες, ο Τσαρκατζή Μεγούτ Αλή και ο Μπεκήρ Τζογαδούρος, αλλά η άποψη δεν είναι ακριβής. Ο λόγος είναι ότι αμφότεροι πολέμησαν στη σύγχρονη, αλλά λίγο μεταγενέστερη μάχη των Σχορετσάνων, του σημερινού Καταρράκτη, που είναι περισσότερο μαρτυρημένη. Εκτός των στοιχείων που είναι γνωστά, διότι έχουν ήδη μνημονευθεί, υπάρχουν και άλλα. Η συνδυασμένη αναφορά τούτων δίνει την εικόνα της μάχης. Οπως γράφει η «Εφημερίς Αιτωλική» σε ανταπόκριση από τα Τζουμέρκα, στο χωριό Σχορέτσανα έγινε «ακροβολισμός» με νίκη των επαναστατών, αφού ελευθερώθηκαν 200 περίπου οικογένειες που «είχον σφαλισθή εις το βουνό της Άγναντας». Σχετική με το γεγονός αυτό φαίνεται να είναι και η πληροφορία που δίνει η ενθύμηση των Γουριανών, οτι «είχαν τους Αγναντίτες κλεισμένους στο βουνί και πολέμαγαν μέρες τρεις», αλλα «τους έβγαλαν οι Σουλιώτες και γλύτωσαν τον κόσμον όλον». Εκτός των δύο αυτών μαρτυριών, από τις οποίες η πρώτη είναι σαφής και προσδιοριστική του είδους της συγκρούσεως, ενώ η δεύτερη κάνει έμμεσο υπαινιγμό, στην αίτησή του «πρός την Σ. έξεταστικήν επιτροπήν των ατάκτων αξιωματικών» της 23ης Μαρτίου 1833, ο Στάθης Κατσικογιάννης αναφέρει οτι παραβρέθηκε τον Αύγουστο του 1821 «ομοΰ με τους υπό την οδηγίαν του είς την μάχην εις τα Σκουράτζανα του Τζουμέρκου», όπου πολέμησαν «με τον Τζαρκατζή Μαγούτ Άλή πασά και Μπεκήρην και Μπεκήρην Τζογαδόρον». Συμπλήρωση αυτών των στοιχείων ή και αναίρεση μερικών προσφέρει με την αγόρευσή του στη Βουλή, κατά την συνεδρίαση της 6ης Μαρτίου 1846 ο Πάνος Ράγκος, αναφέροντας ότι «συγχρόνως» με την μάχη του Σταυρού έγινε και στα Σχορέτσανα μάχη «τρομερά», κατά την οποία «κατεστράφη κατά κράτος και η άλλη πτέρυξ του εχθρού» που πήγαινε «είς βοήθειαν των κατατροπωθέντων εχθρών είς τον Σταυρόν» και «συμπλακείσα» στο μέρος αυτό με τους ενδόξους Σουλιώτες, που έσπευσαν «είς βοήθειαν» του στρατηγού Ράγκου και άλλων, «κατεστράφη ολοσχερώς». Πρόσθετες πληροφορίες δίνει ο στρατηγός Μακρυγιάννης, εξιστορώστας στα απομνημονεύματά του οτι «τις ίδιες ήμέρες», μετά την μάχη της Πλάκας, οπου αιχμαλωτίσθηκε ο Πουλής, «πήγαν οι Τούρκοι εις τα χωριά Σκορέτζαινα και εκει ήταν ο Κιτζοπάσκος και ο Γιαννηκώστας, γενναίον παλληκάρι και καταπληγωμένος από τους πολέμους», αλλά παρά τούτο «ρίχτηκαν των Τούρκων και εκεί και τους καταδιάλυσαν και σκοτώθηκαν και εκεί Τούρκοι όχι πολλή ποσότη». Με βάση την μαρτυρία αυτή διατυπώθηκε η γνώμη ότι μόνο ο Κίτσο Πάσχος και ο Γιάννη Κώστας πολέμησαν εκεί και νίκησαν τουρκικές πλαγιοφυλακές. Αλλά αυτό συγκρούεται με τις άλλες πηγές που το αγνοούν και με την παρουσίαση διαφορετικών στοιχείων οδηγούν στο συμπέρασμα οτι δεν δύναται να σχηματισθεί πλήρης και ακριβής η εικόνα της μάχης. Δεν αποκλείεται να συμμετείχαν σε αυτή όλοι όσοι αναφέρονται στις πηγές που αναγράφηκαν. Δεν φαίνεται πάντως ορθή η τοποθέτηση της «καθ’ ον χρόνον η νίκη έστεφε τα όπλα των Ελλήνων της Πλάκας». Η πιθανότερη χρονολογία της μάχης του Καταρράκτη πρέπει να είναι η 1η ή η 2α Αυγούστου. (Με πληροφορίες από "ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ ΕΣΤΙΑ", τεύχος 295-296 Νοέμβριος-Δεκέμβριος 1976) © Ta Nea tis Mikrospilias 24
0 Comments
Leave a Reply. |
ΕπικοινωνίαΤις καταγγελίες, τα παράπονα και τις απόψεις σας, μπορείτε να τα στείλετε στο email:
taneatismikrospilias24 @yahoo.gr Δημοφιλέστερα άρθρα |