ΚΥΚΛΟΦΟΡΗΣΑΝ ΤΑ 2 ΝΕΑ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΑ ΔΙΗΓΗΜΑΤΑ ΤΟΥ ΚΥΨΕΛΙΩΤΗ ΦΙΛΟΛΟΓΟΥ ΗΛΙΑ ΠΑΠΑΓΕΩΡΓΙΟΥ 13:285/6/2015 «Γράφω με τέτοιο τρόπο που να με κατανοούν οι αναγνώστες»... ...
Ο Ηλίας Β. Παπαγεωργίου γεννήθηκε στην Κυψέλη (Χώσεψη) Άρτας το 1942. Από το 1967 ζει και εργάζεται στη Μυτιλήνη. Αποφοίτησε από τη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών με κρατική υποτροφία. Με κρατική υποτροφία έκανε επίσης μεταπτυχιακές σπουδές στο εξωτερικό και πήρε διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Από το 1969 μέχρι το 2004 δίδαξε στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση, στην Παιδαγωγική Ακαδημία Μυτιλήνης και στο Περιφερειακό Επιμορφωτικό Κέντρο Μυτιλήνης. Θήτευσε ως Διευθυντής Γυμνασίου, Διευθυντής ΠΕΚ Μυτιλήνης, Σχολικός Σύμβουλος Φιλολόγων και Προϊστάμενος Επιστημονικής και Παιδαγωγικής Καθοδήγησης στο Β. Αιγαίο. Έχει συγγράψει βιβλία για τη διοίκηση σχολείων, για θέματα Διδακτικής και Παιδαγωγικής ή για σχολική χρήση, λαογραφικές μελέτες, χρονογράφημα, άρθρα, ποιήματα, διηγήματα. Πραγματοποίησε επιστημονικές έρευνες. Πριν λίγες μέρες κυκλοφόρησε δύο νέα λογοτεχνικά βιβλία. Το ένα έχει τίτλο «Τα παιδιά του ξινόγαλου» και περιέχει 21 διηγήματα τοποθετημένα χρονικά στα μέσα του περασμένου αιώνα, στα μετακατοχικά χρόνια. Όπως σημειώνει ο συγγραφέας ο τίτλος «υποδηλώνει μια περίοδο οδυνηρής φτώχιας, συνέπεια της οποίας είναι η αμορφωσιά, η κακία, τα ανθρώπινα πάθη, η κακομοιριά, τα άγρια ήθη και, πολλές φορές, η αναξιοπρέπεια». Στην ποιητική συλλογή «Ενδοσκόπηση» στεγάζονται 59 ποιήματα γραμμένα την περίοδο 2007-2014, «γνήσιες εκφράσεις της κάθε στιγμής που ένιωθα την ανάγκη να εκφράσω μια σκέψη, ένα συναίσθημα, μια ιδέα, μια ανάμνηση, ένα πάθος και έναν πόνο με τρόπο ρυθμικό, τραγουδιστό, κλαψιάρικο, ηρωικό, επικριτικό…» όπως διαβάζουμε στον πρόλογο. Με την ευκαιρία της κυκλοφορίας αυτών των δύο βιβλίων ο Ηλίας Παπαγεωργίου μίλεσε στο emprosnet.gr. Δύο βιβλία λογοτεχνίας, ένα με διηγήματα και ένα με ποιήματα, μέσα σε ένα μήνα. Πώς προέκυψε αυτή η παραγωγή; «Πράγματι η έκδοση των δύο βιβλίων μου πραγματοποιήθηκε σε ένα μήνα. Το περιεχόμενο, όμως, βρισκόταν “εν υπνώσει”. Το μεγαλύτερο μέρος των διηγημάτων ήταν έτοιμο από το 2000, αλλά είχαν προτεραιότητα άλλα μου βιβλία και η διδακτορική μου διατριβή. Όσο για τη νέα μου ποιητική συλλογή, “Ενδοσκόπηση”, αυτή περιέχει ποιήματα που γράφτηκαν από το 2007 μέχρι το 2014». Tα διηγήματα φαίνονται να στηρίζονται στο βίωμα. Το βίωμα είναι τελικά απαραίτητο για να γραφεί λογοτεχνία; «Μόνο με προσωπικά βιώματα μπορεί να δημιουργηθεί υγιής, αξιόπιστη, ειλικρινής λογοτεχνία. Διαφορετικά, το περιεχόμενό της θα είναι είτε “δάνειο” είτε αναξιόπιστη φαντασία». Με τι γράφονται τα διηγήματα και με τι τα ποιήματα; Θα έλεγα ότι το διήγημα προϋποθέτει περισσότερο εμπειρία, λογική, ρεαλισμό, αυστηρή δομή, συντομία και θεατρικότητα, ώστε μέσα από τη συντομία του να δίνει παραστατικά αυτό που ο συγγραφέας θέλει να προβάλει. Το ποίημα, αντίθετα, προϋποθέτει έμπνευση, ρυθμό, μουσικότητα και, βέβαια, σαφές μήνυμα. Εάν στο ποίημα υπερτερήσει η φαντασία, τότε μετακινούμαστε σε μορφές ποίησης που είναι κατανοητές -αν είναι- μόνο στο συγγραφέα. Γι’ αυτό, οι κλασικοί μας ποιητές και δραματουργοί είναι κατανοητοί σε όλους». Απευθύνονται σε άλλους αναγνώστες οι πεζογράφοι και σε άλλους οι ποιητές; «Πιστεύω πως ένα μικρό ποσοστό αναγνωστών διαβάζει και ποιητικά και πεζά λογοτεχνικά έργα. Ωστόσο λίγοι διαβάζουν ποίηση, γιατί πολλά ποιητικά ρεύματα είναι ακατανόητα στο ευρύ κοινό και γιατί στα σχολεία δε γίνεται σωστή ποιητική αγωγή». Στο νησί μας γράφονται πολλά ποιήματα και πολλοί είναι αυτοί που εκδίδουν βιβλία. Νομίζετε ότι δείχνει κάτι αυτός ο πληθωρισμός; «Εγώ, όπως ξέρετε, δεν κατάγομαι από τη Λέσβο, αλλά από την Άρτα. Ένας λόγος για τον οποίο βρίσκομαι στο νησί -εκτός από τον έρωτα- ήταν ο θαυμασμός μου για την πνευματική παράδοση του νησιού από αρχαιοτάτων χρόνων! Ιδιαίτερα θαύμαζα -και ακόμη θαυμάζω- τη Σαπφώ. Άρα, η πνευματική παράδοση, το ανθρώπινο πνευματικό περιβάλλον, η μεγάλη ηλιοφάνεια, η ηρεμία του τόπου, η εναλλαγή ηρεμίας και φουρτούνας, η πολυποίκιλη φυσική μορφολογία (βουνά, οροπέδια, θάλασσα, κόλποι), απαράμιλλη χλωρίδα είναι μερικοί μόνο λόγοι που ερεθίζουν το πνεύμα όσων μπορούν και τολμούν να παράγουν κάποιας μορφής Τέχνη». Οι πολλές ζωές του λογοτέχνη Ο Καμύ έλεγε ότι «οι άνθρωποι που δημιουργούν ζουν δυο ζωές». Συμφωνείτε; Συμφωνώ απόλυτα. Θα προσθέσω ακόμη ότι οι δημιουργοί -ιδίως οι λογοτέχνες- ζουν περισσότερες ζωές, αφού, πέρα από τη δική τους ζωή, είναι υποχρεωμένοι να ζήσουν τη ζωή των ηρώων τους, εάν πραγματικά επιδιώκουν να δώσουν αληθοφάνεια και πειστικότητα στο έργο τους Η σημερινή κρίση επηρεάζει, δίνει αφορμή, μπορεί να κινητοποιήσει συγγραφικά ένα σκεπτόμενο άνθρωπο, ένα δοκιμασμένο γραφιά; «Ίσα-ίσα, τέτοιες οικονομικές, κοινωνικές και ψυχολογικές συνθήκες προσφέρουν αβίαστα υλικό για λογοτεχνική παράγωγή. Άλλωστε, όπως ξέρετε, όλα τα μεγάλα έργα Τέχνης είναι απόρροια ανώμαλων και ταραγμένων καταστάσεων. Π.χ. «Οι Άθλιοι» του Ουγκώ». Υπάρχουν βιβλία που επηρέασαν ιδιαίτερα την ψυχή και το μυαλό σας; «Ασφαλώς. Ιδιαίτερα επηρεάστηκα από τους “Άθλιους” του Ουγκώ, όταν διάβασα το βιβλίο στα 15 μου χρόνια. Αλλά και όλοι οι κλασικοί συγγραφείς, Έλληνες και ξένοι, ερέθιζαν το μυαλό και την ψυχή μου, αλλά δεν είχα ούτε το θάρρος ούτε την εμπειρία ούτε το χρόνο να ασχοληθώ με κάποιο γράψιμο. Όσο για την ποίηση, πρότυπό μου ήταν -και είναι- ο Όμηρος, οι τραγικοί μας ποιητές, τα δημοτικά τραγούδια, ο Καβάφης και πολλοί άλλοι παλαιότεροι και σύγχρονοι ποιητές μας. Πάντως, όσο μεγάλος και αν θεωρείται κάποιος ποιητής, δεν τον διαβάζω, εάν δεν τον κατανοώ. Γι’ αυτό εγώ γράφω, για να με κατανοούν οι αναγνώστες». Λογοτεχνία, νέοι , εκπαίδευση… Γνωρίζετε καλά το χώρο της Μέσης εκπαίδευσης, αφού τον υπηρετήσατε από πολλές θέσεις. Γιατί τα παιδιά δεν αγαπούν το εξωσχολικό διάβασμα; Μήπως και το μάθημα της λογοτεχνίας δε διδάσκεται με τρόπους που θα την έκαναν πιο ελκυστική; «Όχι μόνο τα παιδιά και οι νέοι δεν αγαπούν το διάβασμα αλλ’ ούτε οι μεγάλοι, εκτός κάποιων αξιοθαύμαστων εξαιρέσεων! Τα παιδιά και οι νέοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία έχουν χάσει κάθε επαφή με το λογοτεχνικό βιβλίο και, ιδιαίτερα, με την ποίηση. Επιγραμματικά τα αίτια της τέτοιας πνευματοκτόνου αποστροφής προς το βιβλίο τα κατατάσσω ως εξής: Δε διαβάζουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, ώστε να παραδειγματιστούν. Η ευρεία χρήση των νέων τεχνολογιών: ηλεκτρονικός υπολογιστής, tablet, κινητά, iphone και τα ηλεκτρονικά μέσα κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter κ.λπ.) μονοπωλούν το ενδιαφέρον των νέων. Τα κείμενα και τα ποιήματα που περιέχονται στα σχολικά εγχειρίδια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας, είτε είναι απρόσιτα για μαθητές και εκπαιδευτικούς είτε διδάσκονται με τη χρήση εξωσχολικών βοηθημάτων. Η Λογοτεχνία για αρκετά χρόνια αποτελούσε αντικείμενο εξετάσεων στις πανελλαδικές εξετάσεις, πράγμα που ακύρωνε τη λογοτεχνική και συναισθηματική αξία του μαθήματος. Εάν επισκεφτούμε μια καφετέρια σε ώρες αιχμής θα παρατηρήσουμε αγόρια και κορίτσια να ταλαιπωρούν το κινητό τους και κανείς να μην κρατά κάποιο εξωσχολικό βιβλίο. Να, η απόδειξη της αποξένωσης των νέων από το βιβλίο». Σήμερα με την πολύχρονη εκπαιδευτική σας εμπειρία αλλά και τη λογοτεχνική σας θητεία για ποιους λόγους θα προτρέπατε ένα έφηβο να διαβάζει λογοτεχνία αλλά και να «γεμίζει το λευκό χαρτί» με λέξεις και στίχους; «Δεν ξέρω εάν και πόσους θα έπειθα με όσα θα τους έλεγα για τα οφέλη από το διάβασμα εξωσχολικών βιβλίων. Σίγουρα όμως θα τόνιζα τα πνευματικά, ηθικά, ψυχολογικά και καλλιτεχνικά οφέλη που αποκομίζει ο αναγνώστης από το διάβασμα επιλεγμένων εξωσχολικών βιβλίων, κάτι που θα έπρεπε να κάνει το σχολείο σε όλες τις βαθμίδες της Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Ειδικότερα, θα τόνιζα ότι το βιβλίο αποτελεί τον πιο πιστό και κάθε στιγμή διαθέσιμο φίλο. Μέσα από τις σελίδες του ζεις σε άλλες εποχές, σε άλλους τόπους, “συνομιλείς” με άγνωστους ανθρώπους και κρίνεις άτομα και εποχές με τα δικά σου μέτρα, ασκώντας, έτσι, αβίαστα την κριτική σου ικανότητα. Το καλό βιβλίο σου παρουσιάζει με ρεαλισμό το καλό και το κακό και σου αφήνει την πρωτοβουλία να επιλέξεις τον δικό σου ηθικό κώδικα ζωής, χτίζοντας, έτσι, μια συνειδητή και υπεύθυνη προσωπικότητα, χωρίς τα “ναι” και “όχι” των δήθεν σοφών του περιβάλλοντός σου. Με αυτές τις προϋποθέσεις, θα αισθανθούν την ανάγκη να γράψουν τις δικές τους σκέψεις σε πεζό ή ποιητικό λόγο. Έτσι, δημιουργούνται οι λογοτέχνες, αν μάλιστα διαθέτουν και κάποιο ταλέντο».
0 Comments
Leave a Reply. |
ΕπικοινωνίαΤις καταγγελίες, τα παράπονα και τις απόψεις σας, μπορείτε να τα στείλετε στο email:
taneatismikrospilias24 @yahoo.gr Δημοφιλέστερα άρθρα |