Η χρεοκοπία της Αργεντινής 20:33

H Αργεντινή με τη Βραζιλία αποτελούσαν ανέκαθεν το κεντρικό ισχυρό δίπολο των οικονομιών της Λατινικής Αμερικής. Η Αργεντινή είναι μια χώρα, όπως και η Βραζιλία, με φυσικό πλούτο που άνηκε στις πλουσιότερες χώρες του κόσμου κατά το πρώτο ήμισυ του 20ου αιώνα...

---

...Μετά το 1955, επικράτησαν πολιτικές και οικονομικές περίοδοι συνεχούς αστάθειας με διαρκείς εναλλαγές κυβερνήσεων. Το γεγονός αυτό οδηγούσε σε συνεχείς κρίσεις που καταπολεμούνταν δυστυχώς με βραχυπρόθεσμα προγράμματα σταθεροποίησης που συνήθως επιδείνωναν την κοινωνική συνοχή. 

Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα της οικονομίας της Αργεντινής, που προσιδιάζει στην ελληνική κρίση, είναι η βεβαρυμμένη δανειακή της εξάρτηση από τις διεθνείς αγορές, γεγονός που αυτομάτως συνεπάγεται απώλεια της εθνικής της κυριαρχίας και οικονομικής της ελευθερίας. Το γεγονός αυτό σε συνδυασμό με τις πολιτικές και οικονομικές αστοχίες της εκάστοτε κυβέρνησής της οδήγησαν την Αργεντινή στη χρεοκοπία το 2002, όπως κάποιοι, αν όχι όλοι, θα θυμόμαστε.

Στο σημείο αυτό, θα ήθελα να παραθέσω αυτούσια την άποψη του οικονομολόγου Β. Βιλιάρδου από το άρθρο του «Η χρεοκοπία της Αργεντινής»:
Η αποτυχία της προόδου της Λατινικής Αμερικής έχει αποδοθεί στα εγκλήματα των ισχυρότερων και πλουσιότερων χωρών. Η ευάλωτη θέση της οφείλεται κυρίως στην εξάρτησή της. Η ανεξαρτησία βέβαια δεν χαρίζεται αλλά κερδίζεται με πολλούς κόπους και θυσίες, κάτι που μόλις πρόσφατα συνειδητοποίησε η Βραζιλία.  Για να ενταχθεί μία χώρα στην ομάδα των ανεξάρτητων και κυρίαρχων κρατών, απαιτείται δανεισμός και επενδύσεις. Η Αργεντινή βρέθηκε να αντιμετωπίζει επανειλημμένα περιοδικές δυσκολίες με την εκπλήρωση των συμφωνηθέντων όρων των ξένων επενδύσεων και πιστώσεων. Όλα αυτά την οδήγησαν σε έναν αντιδραστικό απομονωτισμό με αποτέλεσμα να επιδεινωθεί η οικονομική στενότητα και η εξάρτησή της και να αποκοπεί από τον ανταγωνισμό και τις ευκαιρίες για οικονομική μεγέθυνση. 

Η κρίση και η πτώχευση

Η οικονομική κρίση της Αργεντινής διήρκεσε από το 1998 έως το 2002 με την ισχυρή ύφεση των ετών 1998 - 1999 και την κατάρρευση του χρηματοπιστωτικού συστήματος τα έτη 2001 – 2002. Το ΑΕΠ της Αργεντινής μειώθηκε συνολικά κατά 21%, ενώ το ποσοστό της «φτώχειας» έφτασε το 57% και η ανεργία ξεπέρασε το 23%.

Το 1991, η Αργεντινή αποφάσισε να διατηρήσει σταθερή την ισοτιμία του νομίσματός της με το δολάριο. Ουσιαστικά υιοθέτησε το δολάριο, όπως εμείς υιοθετήσαμε το ευρώ το 2002. Κατάφερε έτσι να καταπολεμήσει τον υψηλό πληθωρισμό, όπως κι εμείς με την είσοδό μας στο ευρώ.

Έπειτα, όμως, από κάποια χρόνια ήλθε νομοτελειακά αντιμέτωπη με τις παρενέργειες αυτής της επιλογής: οι τιμές των εγχώριων προϊόντων ακρίβυναν στις διεθνείς αγορές. Το γεγονός αυτό οδήγησε στον περιορισμό της ανταγωνιστικότητάς της, στη μείωση των εξαγωγών της και στο αρνητικό εμπορικό ισοζύγιο. Όλα αυτά είχαν φυσικό επακόλουθο την μεγάλη άνοδο του εξωτερικού χρέους της. Φαντάζομαι ότι δεν χρειάζονται πολλά σχόλια για τις τρομακτικές ομοιότητες με την ελληνική οικονομία…

Οι ομοιότητες, όμως, συνεχίζονται: κατά την «κρίση της Τεκίλας», το Μεξικό υποτίμησε το νόμισμα του το 1995 όπως και η Βραζιλία το 1998. Αρκετές επιχειρήσεις της χώρας μετέφεραν τα εργοστάσια παραγωγής τους στη Βραζιλία καθώς τα προϊόντα της φθήνυναν στις διεθνείς αγορές και οι συνέπειες έγιναν καταστροφικές για τις εξαγωγές της χώρας. 

Έτσι το 1999, η οικονομία της χώρας οδηγήθηκε σε ύφεση -4%. Η εμπιστοσύνη των διεθνών χρηματαγορών απέναντι στην Αργεντινή βυθίστηκε ραγδαία περί τα τέλη του 1999 με αποτέλεσμα να αυξηθεί το επίπεδο ρίσκου του δανεισμού της. Μάλιστα, το spread έφθασε στο 19,16% (!) το 2001 (1.916 μονάδες βάσης), 16% επιπλέον του βασικού. Το ύψος αυτό του επιτοκίου υποχρέωσε την Αργεντινή να απευθυνθεί στο ΔΝΤ, εξελίξεις οι οποίες λαμβάνουν χώρα και στη χώρα μας τον τελευταίο χρόνο με τους κίνδυνους χρεοκοπίας που ελλοχεύουν να είναι εξαιρετικά ρεαλιστικοί.

Ο όλεθρος επήλθε όταν το 2001 η Αργεντινή δεν κατάφερε να εκπληρώσει τις απαιτήσεις του ΔΝΤ για τον περιορισμό του δημοσιονομικού ελλείμματος της χώρας, με το προγραμματισμένο δάνειο του ΔΝΤ να μην καταβάλλεται. Οι ξένοι επενδυτές απέσυραν μαζικά και ταχύτατα κεφάλαια από τη χώρα. Η Αργεντινή οδηγήθηκε στις 30.12.2001 σε αδυναμία και στάση πληρωμών απέναντι στους δανειστές της, δηλαδή σε χρεοκοπία.

Η επόμενη μέρα

Η επόμενη μέρα της χρεοκοπίας οδήγησε την Αργεντινή στη ραγδαία υποτίμηση του νομίσματός της κατά 75%, δηλαδή αποσπάστηκε το 75% της αξίας των χρημάτων των πολιτών, των επιχειρήσεων και γενικά ολόκληρης της χώρας, λύση η οποία δεν ήταν εφικτή στη δική μας κρίση λόγω του ευρώ. Η ύφεση κατά τη διάρκεια των πρώτων μηνών του 2002 μετά τη λήψη «καταναγκαστικών μέτρων» εκτοξεύθηκε στο -12%.  

Στα τέλη του 2002 η Αργεντινή άρχισε να ανακάμπτει αργά αλλά σταθερά αφού τα προϊόντα της έγιναν πιο ανταγωνιστικά στις διεθνείς αγορές λόγω της υποτίμησης του νομίσματός της. Το εμπορικό ισοζύγιό της αυξήθηκε ενώ το εξωτερικό της χρέος μειώθηκε. Ο ρυθμός ανάπτυξης έφτασε το 8,9% το 2003 και πλέον κυμαίνεται μεταξύ του 6 με 9%.  Ο πληθωρισμός της, όμως, παραμένει σε επίπεδα ρεκόρ (12%) με αποτέλεσμα να μην υπάρχει πραγματική οικονομική ανάπτυξη αλλά ανάπτυξη που να οφείλεται στην άνοδο των τιμών.

Το 2004 η Αργεντινή ξεκίνησε μια διαδικασία διαπραγμάτευσης αποπληρωμής των παλαιών χρεών - προ χρεοκοπίας - μέσω αναχρηματοδότησης. Μετά από πολλές διπλωματικές διαπραγματεύσεις κατάφερε να πείσει την πλειοψηφία των δανειστών της.

Αν και η κρίση ξεπεράστηκε προσωρινά, τα χρέη όμως παραμένουν χρέη και επιτάσσουν νέες αναχρηματοδοτήσεις, είτε ως νέα δάνεια είτε ως τις απαιτούμενες επενδύσεις έτσι ώστε να διατηρηθεί το πρόσημο της ανάπτυξης θετικό και να θεωρούνται οι οικονομικές προοπτικές της χώρας θετικές. Ποιος όμως θα χρηματοδοτήσει τα παλαιά δάνεια; Ποιος άλλος από τους παλαιούς πιστωτές της. Εξάρτηση, λοιπόν, που θα διαρκέσει ως το διηνεκές…

the-k-project.blogspot.com