21 Οκτωβρίου 1912:Η απελευθέρωση της Πρέβεζας 19:13

Στις 21 Οκτωβρίου 1912 απελευθερώθηκε η Πρέβεζα. Στις 14.00 της ημέρας εκείνης ένα τάγμα του Ελληνικού Στρατού κατέλαβε την πόλη μετά από αιώνες Οθωμανικής και Βενετικής κυριαρχίας...

---

...Μετά τη συμμαχία των Βαλκανικών κρατών, (Σερβία, Μαυροβούνιο, Ελλάδα, και Βουλγαρία), στις 30 Σεπτεμβρίου του 1912 οι βαλκανικές αυτές χώρες έστειλαν συλλογικά τελεσίγραφο στην Τουρκία με το οποίο ζητούσαν την διασφάλιση της αυτονομίας των εθνικών μειονοτήτων τους, που ζούσαν στο έδαφός της. 

Η Τουρκία όπως ήταν φυσικό απέρριψε το τελεσίγραφο αυτό, που έμεινε στην ιστορία γνωστό ως Διακοίνωση των Τεσσάρων Χριστιανικών Κρατών με αποτέλεσμα η σύγκρουση να είναι πλέον αναπόφευκτη. Οι εξελίξεις που ακολούθησαν υπήρξαν ραγδαίες. Ο πόλεμος κηρύχθηκε επίσημα στις 9 Οκτωβρίου του 1912, ακριβώς ημερομηνία που εξέπνεε το τελεσίγραφο, έμεινε στην ιστορία ως Α' Βαλκανικός Πόλεμος.

---

Πλην όμως οι επιστρατεύσεις στις σύμμαχες Χώρες ξεκίνησαν πέντε ημέρες πριν. Στις 20 Σεπτεμβρίου 1912 ο Βενιζέλος,ως Υπουργός Στρατιωτικών διόρισε τον αντιστράτηγο Κωνσταντίνο Σαπουντζάκη, αρχηγό του Στρατού Ηπείρου. Σύμφωνα με τον στρατηγό Eydoux, αρχηγό της Εν Ελλάδι Γαλλικής Στρατιωτικής Εκπαιδευτικής Αποστολής, η Στρατιά της Ηπείρου αποτελείτο από ευζώνους, ένα εφεδρικό σύνταγμα, ένα σύνταγμα Κρητών και δύο λόχους εντοπίων.

Τη νύχτα της 11ης προς 20η Οκτωβρίου τμήματα του Ελληνικού Στρατού πέρασαν τον Άραχθο και κατέλαβαν αμαχητί τη Φιλιππιάδα, τον Λούρο, το Ελευθεροχώρι, τη γέφυρα της Παντάνασσας και τη Στρεβίνα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να διακοπεί η επικοινωνία του Τουρκικού Στρατού της Πρέβεζας με το στρατό της υπόλοιπης Ηπείρου και να αφεθεί το πεδίο ελεύθερο για να δράσει ο Ελληνικός Στρατός εναντίον της Πρέβεζας.

---

Κι ενώ ο στρατός μας είχε αποκλείσει τα ηπειρωτικά παράλια μέχρι τον Αυλώνα της σημερινής Αλβανίας, απόσπασμα αποτελούμενο από ένα τάγμα πεζικού, μοίρα πεδινού πυροβολικού, ουλαμό ιππικού και σώματα προσκόπων κατευθυνθηκε στις 19 Οκτωβρίου προς την Πρέβεζα.

Στις 20 Οκτωβρίου στις 07.50 εκδηλώθηκε η επίθεση των Ελλήνων με πυροβολικό και οβίδες κανονιοφόρων, εναντίον του οχυρωμένου στην Αρχαία Νικόπολη τουρκικού στρατού της Πρέβεζας, που είχε σχηματίσει εκεί γραμμή άμυνας. Την ίδια μέρα η μοίρα του Ελληνικού Στόλου του Ιονίου βομβάρδισε το φρούριο της πόλης.

Οι Τούρκοι στρατιώτες στη Νικόπολη προέβαλαν πέισμονα άμυνα, αλλά αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις θέσεις τους, και καταδιωκόμενοι από τμήμα Κρητών και Ηπειρωτών εθελοντών, να υποχωρήσουν προς την Πρέβεζα. Η κατά τις απογευματινές ώρες εκτελεσθείσα βολή του πυροβολικού κατά του φρουρίου επηρέασε τους κατοίκους της πόλης και οι πρόξενοι της Αγγλίας, της Αυστρίας και της Ρωσίας ζήτησαν από τον Τούρκο Διοικητή να παραδώσει την πόλη αμαχητί.

---

Πράγματι ο Τούρκος Διοικητής αποδέχθηκε την πρόταση των προξένων και μετέφερε στην ελληνική πλευρά τους όρους παράδοσης της πόλης. Μετά την αποδοχή των όρων από ελληνικής πλευράς το ΙΙΙ/15 τάγμα γύρω στις 14.00 της 21ης Οκτωβρίου του 1912 κατέλαβε την πόλη της Πρέβεζας. Είχε προηγηθεί η αυτοπυρπόληση και αυτοβύθιση του τουρκικού τορπιλοβόλου 'Antalya', ενώ ο ελληνικός στόλος με το πυροβολικό του βύθισε δύο τουρκικές βενζινακάτους μέσα στον Αμβρακικό. Το 'Antalya' ανελκύστηκε αργότερα και αφού επισκευάσθηκε και εξοπλίστηκε, μετονομάσθηκε σε 'Νικόπολις'.

Στα χέρια των Ελλήνων παραδόθηκαν 450 άντρες του τουρκικού στρατού, μεταξύ αυτών ήταν και 40 αξιωματικοί, στους οποίους επιτράπηκε να φέρουν το ξίφος τους. Παραδόθηκαν επίσης 150 Τουρκαλβανοί, συμπολεμιστές των Τούρκων.

epirotica.blogspot.com